شناسنامه
نام: خانه زیر سایه‌ها | House Under Shadows
معمار: Zero Energy Lab (ZED)
مکان: هاریانا، هند
زمان ساخت: ۲۰۲۱
مساحت: ۱۶۷۲ مترمربع
خانه زیر سایه‌ها یک اقامتگاه یکپارچه است که برای ۲ برادر (۲ خانواده) در دو واحد طراحی شده است. خانه از طبیعت و طراحی صفر انرژی الهام گرفته شده است تا ایده جدید از هند مدرن را ارائه دهد و زندگی مدرن را امکان‌پذیر می‌کند. بنا زندگی پایدار در طبیعت را ترویج می‌دهد. این خانه با طراحی پایدار و استفاده از عناصر معماری غیرفعال جزو ساختمان‌های انرژی صفر می‌باشد.
چرایی تصمیم به ساخت و سایت قرارگیری
طراحی بنا از هتل کاخ در کارنال الهام گرفته شده است، همچنین از چوک و چاتری هندی که عناصری هستند که بازی با نور را ممکن کرده که برگرفته از هاولیس سنتی هند می‌باشد. بنا در شهر تاریخی کارنال در منطقه پایتخت ملی و بخشی از NCR در شهر هاریانا در کشور هند واقع شده است. این بنا در سال ۲۰۲۱ توسط شرکت Zero Energy Lab طراحی و ساخته شده است و سرپرست معماری ساچین راستگویی می‌باشد. آب‌وهوای شدید شمال هند بر طراحی تأثیرگذار بوده و بنا یکپارچه و روبه جنوب می‌باشد.
معرفی کلی بنای خانه زیر سایه‌ها
مساحت بنا ۱۶۷۲ مترمربع می‌باشد. طراحی برای یافتن ریتم حرکت و فعالیت‌های داخل خانه می‌باشد. ساختمان از یک سقف دوتایی بدون درز تشکیل شده است و انسجام بصری ایجاد کرده و یک تاکید افقی می‌باشد. بنا یک فضای ورودی مشترک بین دو جعبه داشته که نشان دهنده دو واحد می‌باشد و به‌صورت سرتاسری آینه‌کاری شده است. ۲ حیاط مستطیلی الهام گرفته شده از چوک وجود دارد که هرکدام به شکل استخرهایی که مانند هیت‌سینک می‌باشد عمل می‌کند.
دو واحد منسجم و درعین‌حال خصوصی می‌باشند. چشم‌انداز سبز عمودی در داخل و افقی در خارج به زیبایی بنا کمک کرده است. مرز داخل و خارج بنا با پارتیشن‌های شیشه‌ای که حس تداوم بصری بین دو محیط را ایجاد می‌کنند شناخته می‌شود. بنا جهت‌گیری شمال به جنوب داشته و دو خانه شبیه آینه طراحی شده‌اند. ایوان‌های عمیق خانه فضای معاشرت ایجاد کرده و یک چشم‌انداز زیبا به محیط دارند.
ساختار بنا
در خانه زیر سایه‌ها کنسول‌ها در امتداد واحد‌ها قرار گرفته و از دیوارهای داخلی و خارجی با سایه محافظت می‌کنند. کنسول‌ها با فعال‌کردن فضاهای انتقالی در عرض باعث تسهیل انسجام اجتماعی و حرکت یکپارچه شده‌اند بنا با وجود محوطه‌های حیاط از جنس محصور بودن در درون دیوارها دور شده است. دیوارهای اطراف انعکاس زیبایی از بدنه آب را نشان می‌دهند. سقف بنا دوتایی، فراگیر و پارامتریک می‌باشد.
سقف چوبی بنا پوشش اصلی خانه بوده و از الگوی ورونوی (voronoi) ، الگویی که از درختان الهام گرفته شده است پیروی می‌کند. این سقف باعث سایه‌اندازی و فیلتر نور شده و در تضاد با الگوی هندسی خانه است که سیالیت آن را کاهش می‌دهد. جنس سقف FRP یا پلیمر تقویت شده با الیاف می‌باشد که به‌صورت دیجیتال مدل‌سازی شده و در قسمت زیرین یک چارچوب MS گسترده شده و وزن آن از طریق ستون‌های فولادی انتقال پیدا می‌کند. سقف چوبی باعث ایجاد حس گرما شده است. متریال پنجره‌ها از آلومینیوم بوده و از کف تا سقف کشیده شده است. مجموعه خانه یک نمای مشترک در دو واحد دارد که مرز آن‌ها مشخص نمی‌باشد.
طراحی داخلی
خانه زیر سایه‌ها از فضاهای داخلی متقاطع تشکیل شده است که نور طبیعی را به داخل می‌کشاند. فضاهای خواب در جهت جنوب غربی قرار گرفته و فضاهای زندگی روزانه در شمال شرقی قرار گرفته که حداقل تابش گرما و نور را داشته باشد. ایجاد یک واحد آرام برای استراحت و دید وسیع به بیرون وجود دارد. فضاهای نشیمن در برابر آفتاب جنوب غربی محافظت شده و به داخل حیاط باز می‌شوند که امکان ورود نور طبیعی روز را فراهم می‌کند. مناطق دیگر؛ آشپزخانه و انباری، بار، اتاق لباسشویی محل خدمتکار، عنصر گردش عمودی (پلکان) در جنوب غربی قرار گرفته‌اند.
در طبقه اول؛ اتاق‌خواب، سرویس بهداشتی، سالن استراحت، اتاق لباسشویی، انباری و سالن چندمنظوره قرار گرفته است که این سالن از چاتری‌های مرتفع الهام گرفته شده است و غرفه‌های گنبدی شکل هستند که در معماری سنتی هند یافت می‌شوند. در طبقه همکف ۲ اتاق‌خواب وجود دارد که هر دو اتاق‌خواب دارای کمد و حمام بوده و با یک حیاط نیمه‌باز جدا شده‌اند و حیاط امتداد طبیعی حیاط مرکزی می‌باشد. اتاق اصلی یک باغ خصوصی داشته و اتاق دیگر برای کودک می‌باشد. استخرها نزدیک اتاق‌خواب بوده و بازکردن در اتاق می‌توان از آن استفاده کرد. در کل هر واحد دارای ۸ اتاق می‌باشد.
مبلمان داخلی بافت و پالت رنگی گرم داشته و درها با ارتفاع ۱۳ فوت و عرض ۵ فوت نسبت به تناسبات پروژه طراحی شده‌اند و روی آن‌ها روکش هندی از پیش صیقلی مونتاژ شده است. حوض‌های سنتی با یک چیدمان استاندارد در بنا قرار گرفته‌اند. حیاط هر دوخانه دارای یک استخر است که با ایجاد انعکاس، فضایی زیبا در داخل خانه ایجاد کرده است.
پایداری
در خانه زیر سایه ها جهت جلوگیری از جزیره گرمایی از استخر در محوطه حیاط مرکزی که با دیوارهای سنگی پوشانده شده و از سبزه‌ها برای عایق استفاده شده است. استخرهایی که مانند هیت‌سینک عمل کرده گرما را در طول روز جذب کرده و در شب رها می‌کنند و به کاهش افزایش حرارت خالص کمک می‌کند. گرمای تابشی بدنه آبی در فرایند فتوسنتز با تبخیر و تعرق و حضور سبزه‌های عمودی اطراف کمک می‌کند. استخرها توانسته‌اند یک میکرو اقلیم مطلوب ایجاد کنند.
سقف چوبی گسترده شده روی هر دو واحد علاوه بر بازی نور و سایه باعث کاهش ۵۰ درصدی تابش مستقیم و پراکنده خورشیدی شده است که کاهش قابل‌توجهی در افزایش گرما و بارهای خنک‌کننده داشته، همچنین فضاهای نیمه‌باز در بالای خانه ایجاد کرده است. مقدار انتقال حرارت متریال سقف حداقل ۰.۴ بوده و از ورود گرما به سازه جلوگیری می‌کند. بار خنک‌کننده سالانه ساختمان از ۷۶ کیلووات‌ساعت بر مترمربع به ۵۳ کیلووات‌ساعت بر مترمربع کاهش داشته که این کاهش ۲۰ درصدی توانسته ساختمان را به سمت انرژی صفر هدایت کند.
در رویکرد آگاهانه از مواد محلی کم‌کربن بارنگ‌های خنثی استفاده شده است که انعکاس گرما را امکان‌پذیر کرده است و به کاهش بارهای خنک‌کننده مکانیکی کمک کرده و از لحاظ بصری باعث سبک شدن بنا شده است. دیوارها با سنگ نعناع گوالیر خشک روکش شده و منجر به افزایش عملکرد جرمی حرارتی و ایجاد یک پوشش منحصر به فرد شده است.
نکته نهایی
خانه زیر سایه‌ها یک خانه‌ی سبز است که مصرف انرژی آن به سمت صفر میل می‌کند. این خانه با بهره‌گیری از روش‌های غیرفعال خورشیدی توانسته مصرف انرژی را کاهش دهد و جزو خانه‌های پایدار قرار بگیرد. طراحی و مسائل مربوط به پایداری در این بنا با یکدیگر آمیخته شده و یک فضای باکیفیت و سلامت را ایجاد کرده است.
